Badania, o których należy pamiętać w ciąży

Każda kobieta w ciąży musi regularnie odwiedzać swojego lekarza. Podczas każdej wizyty, przyszła mama otrzymuje skierowanie na badania. Niektóre z nich, np. USG w ciąży, można wykonać już w gabinecie lekarskim, a na inne należy udać się do laboratorium. Poznaj listę badań w ciąży i sprawdź, które z nich czekają Cię w kolejnych tygodniach, miesiącach i trymestrach ciąży.

Pierwsze badania w ciąży – kiedy i jakie wykonać w początkowych tygodniach ciąży?

Pierwsza ciążowa wizyta u lekarza jest dla wielu przyszłych mam bardzo ekscytująca – to wtedy ginekolog potwierdza ciążę, a czasem nawet sprawdza położenie zarodka, wykonując USG. Podczas tej wizyty każda ciężarna otrzymuje też skierowanie na następujące badania:

• oznaczenie grupy krwi i czynnika Rh,
• oznaczenie poziomu przeciwciał odpornościowych do antygenów krwinek czerwonych (tzw. test Coombsa, służący do wykrywania konfliktu serologicznego),
• morfologię krwi,
• badanie ogólne moczu,
• cytologię, o ile nie wykonano jej w poprzednich 6 miesiącach,
• oznaczenie stężenia glukozy na czczo (u kobiet będących w grupie ryzyka rozwoju cukrzycy ciążowej
• wykonuje się test obciążenia glukozą),
• badanie w kierunku kiły (VDRL), toksoplazmozy i różyczki (przeciwciała IgM i IgG),
• badanie HIV i HCV,
• oznaczenie TSH,
• zalecenie kontroli stomatologicznej.

Ta lista zawiera tylko badania, które standardowo zleca się każdej ciężarnej przed 10. tygodniem ciąży. Nie zapominaj, że podczas pierwszej wizyty lekarz zbierze dokładny wywiad, na podstawie którego może Ci też wystawić skierowanie na dodatkowe badania. Nie musisz się tego obawiać – wszystkie wykonywane w ciąży testy mają na celu jak najdokładniejsze monitorowanie stanu zdrowia Twojego i maluszka. Jeśli jesteś zaniepokojona lub czujesz się niepewnie, poproś lekarza o wyjaśnienie celu i przebiegu tych badań. Teraz ważne jest nie tylko Twoje samopoczucie fizyczne, ale też psychiczne. Przedyskutuj ze specjalistą wszystkie nurtujące Cię kwestie, byś mogła wrócić do domu spokojna i usatysfakcjonowana. W końcu pierwsza wizyta to dopiero początek Twojej 9-miesięcznej przygody!

Badania w kolejnych miesiącach i trymestrach ciąży – lista

W prawidłowej ciąży wizyty odbywają się co ok. 3-4 tygodnie. Niemal na każdej z nich lekarz będzie zlecał Ci zrobienie różnych badań kontrolnych. Poniżej znajdziesz listę wszystkich obowiązkowych badań, które powinnaś wykonać w trakcie kolejnych tygodni i miesięcy.

Badania pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży:

• USG I trymestru (tzw. USG genetyczne).

Badania pomiędzy 15. a 20. tygodniem ciąży:

• morfologia krwi,
• badanie ogólne moczu.

Badania pomiędzy 18. a 22. tygodniem ciąży:

• USG połówkowe.

Badania pomiędzy 21. a 26. tygodniem ciąży:

• test obciążenia glukozą (tzw. krzywa cukrowa) w 24.-26. tygodniu,
• badanie ogólne moczu,
• przeciwciała anty-D u kobiet z Rh-,
• badanie w kierunku toksoplazmozy, o ile wynik w I trymestrze był ujemny (przeciwciała IgM).

Badania pomiędzy 27. a 32. tygodniem ciąży:

• morfologia krwi,
• badanie ogólne moczu,
• badanie USG III trymestru (w 28.-32. tygodniu).

Badania pomiędzy 33. a 37. tygodniem ciąży:

• morfologia krwi,
• badanie ogólne moczu,
• antygen HBs,
• badanie HIV,
• GBS, czyli posiew w kierunku paciorkowców B-hemolizujących (w 35.-37. tygodniu),
• badania VDRL i HCV u kobiet z grupy ryzyka.

Badania pomiędzy 38. a 39. tygodniem ciąży:

• morfologia krwi,
• badanie ogólne moczu.

Jeśli nie urodzisz do 40. tygodnia ciąży, to tuż po upływie terminu porodu lekarz zleci Ci wykonanie:

• badania KTG,
• badania USG.

Poza badaniami laboratoryjnymi i USG, Twój lekarz podczas każdej wizyty będzie mierzył Twoje ciśnienie tętnicze, kontrolował masę ciała, zbierał wywiad dotyczący Twojego dotychczasowego samopoczucia i (w większości przypadków) wykonywał badanie na fotelu ginekologicznym. Oprócz tego, lekarz może zalecić Ci wykonanie innych badań, dostosowanych do Twojego stanu zdrowia i zgłaszanych objawów.

Obowiązkowe badania USG w ciąży – dlaczego są tak ważne?

Jak pewnie zauważyłaś, wśród obowiązkowych badań w ciąży znajdują się 3 badania USG oraz dodatkowe badanie ultrasonograficzne, wykonywane zaraz po upływie terminu porodu. Każde z nich przeprowadza się w ściśle określonych ramach czasowych. Dzięki temu lekarz może precyzyjnie monitorować rozwój maluszka, a także na wczesnym etapie wykryć różne nieprawidłowości, głównie wady genetyczne i anatomiczne.

• Celem USG genetycznego jest ocena budowy anatomicznej dziecka, określenie wieku ciąży, terminu porodu oraz obliczenie ryzyka wystąpienia u maleństwa wady genetycznej (np. zespołu Downa, Edwardsa lub Patau).
• USG połówkowe również sprawdza budowę anatomiczną dziecka, które jest już znacznie większe niż podczas USG w I trymestrze, dlatego ocena wszystkich jego narządów jest prostsza i bardziej dokładna. Dodatkowo, w trakcie USG połówkowego oblicza się szacowaną masę płodu, ocenia stan łożyska, ilość płynu owodniowego, mierzy się długość szyjki macicy i na jej podstawie określa ryzyko porodu przedwczesnego. Podczas tego badania rodzice zwykle mogą poznać płeć dziecka.
• USG III trymestru przebiega podobnie do USG połówkowego. Jego głównym celem jest jednak oszacowanie masy dziecka oraz sprawdzenie tempa, w jakim rośnie i przybiera na wadze.

Te 3 obowiązkowe badania USG w ciąży mają jeszcze jedną ważną zaletę – mogą uspokoić przyszłych rodziców i dać im jasny dowód na to, że ich maleństwo jest zdrowe i rozwija się prawidłowo. Jeśli natomiast wyniki badań USG są niepokojące, to lekarze opiekujący się mamą mogą od razu zaproponować jej odpowiednie leczenie.

Kalendarz ciąży – Twój przewodnik przez kolejne tygodnie i trymestry ciąży

Możesz nawet nie zdawać sobie sprawy, że lista badań, które nieodpłatnie przysługują każdej ciężarnej, jest uregulowana prawnie. Pełny wykaz wszystkich badań i terminów ich przeprowadzenia znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej.

Nie musisz jednak od razu zagłębiać się w akty prawne – jeśli chcesz poznać przebieg najważniejszych badań w ciąży i dowiedzieć się, które z nich wymagają wcześniejszego przygotowania, możesz sięgnąć do kalendarza ciąży HiPP. Znajdziesz w nim też opisy poszczególnych trymestrów, miesięcy i tygodni ciąży, poznasz rozwój swojego maleństwa tydzień po tygodniu i dowiesz się, jakie pytania warto zadać lekarzowi lub położnej podczas następnej wizyty kontrolnej.

Kiedy ciąża dobiega końca – jakie badania wykonuje się w trakcie porodu i połogu?

Do tej pory mówiliśmy o badaniach wykonywanych w trakcie ciąży. Każda przyszła mama powinna jednak wiedzieć, że badania wykonuje się również w trakcie porodu naturalnego, a nawet już w połogu.

Podczas akcji porodowej możesz spodziewać się m.in.:

• zewnętrznych pomiarów miednicy,
• badania wewnętrznego, dzięki któremu określa się stopień rozwarcia szyjki macicy,
• badania KTG, monitorującego częstotliwość skurczów macicy oraz pracę serca maluszka,
• kwalifikacji do podania znieczulenia (o ile zechcesz z niego skorzystać),
• monitorowania Twojego ciśnienia, tętna i saturacji oraz temperatury ciała,
• osłuchiwania pracy serca malucha specjalnym przyrządem położniczym.

Tuż po porodzie rozpoczyna się połóg. W tym czasie u mamy również wykonuje się pewne badania, np. ocenia się tempo obkurczania macicy. Dobór rodzaju przeprowadzanych badań będzie zależał głownie od Twojego stanu zdrowia i samopoczucia, np. jeśli w ciąży miałaś anemię, to po porodzie możesz otrzymać skierowanie na morfologię krwi.

Sprawdź, ile trwa i jak przebiega połóg i dowiedz się, co czeka Cię w tym czasie.

Materiał Partnera