Twoje małżeństwo od miesięcy toczy choroba, a mimo to Ty i Twój partner traktujecie rozwód jako ostateczność? Najlepszym rozwiązaniem w takiej sytuacji będzie separacja. Zobacz, czym jest i jakich formalności należy dopełnić, aby ją uzyskać.
Separacja to instytucja prawna, którą orzeka sąd na podstawie żądania jednego z małżonków lub w przypadku zgodnego wniosku obu stron. Wiele par waha się pomiędzy separacją a rozwodem, dlatego warto wiedzieć, że oba postępowania wywołują różne skutki prawne.
Przesłanką orzeczenia separacji jest zupełny (choć jeszcze nietrwały) rozpad pożycia małżeńskiego, który oznacza całkowity zanik więzi fizycznej, emocjonalnej i gospodarczej pomiędzy małżonkami.
Jeśli o separację wnosi jeden z małżonków, sąd ustala, który z nich ponosi winę za ustanie pożycia małżeńskiego. Jeśli natomiast oboje małżonkowie żądają separacji, sąd wstrzymuje się od ustalenia winnego.
Mimo zupełnego rozpadu pożycia małżeńskiego sąd może odmówić orzeczenia separacji w dwóch przypadkach. Najczęstszą przyczyną odmowy jest dobro wspólnych małoletnich dzieci, które mogłyby ucierpieć w wyniku ustanowienia separacji. Odmowa może też nastąpić, gdy orzeczenie godzi w normy współżycia społecznego, np. gdy jeden ze współmałżonków jest ciężko chory.
Jeśli jeden ze współmałżonków wnioskuje o separację, a drugi o rozwód, sąd odrzuci pozew o separację i wyda wyrok w sprawie rozwodu, chyba że coś uniemożliwia wydanie takiego wyroku.
Skutki separacji obejmują nie tylko małżonków, ale też ich małoletnie dzieci. Z chwilą wydania orzeczenia o separacji rozstrzygany jest podział władzy rodzicielskiej i miejsce ich zamieszkania. Sąd orzeka też, w jakiej wysokości małżonkowie będą partycypować w kosztach utrzymania i wychowania dziecka. Jeśli rodzice zgadzają się ze sobą co do podziału władzy rodzicielskiej i miejsca zamieszkania ich dziecka, sąd weźmie to pod uwagę pod warunkiem, że w swych ustaleniach kierowali się dobrem dziecka.
Separacja podobna jest w skutkach do rozwodu, choć można zaobserwować pewne różnice. Małżonkowie pozostający w separacji nie mogą ponownie wstąpić w związek małżeński, gdyż sama instytucja separacji nie oznacza ustania ich małżeństwa. Nie powoduje też ustania istniejących pomiędzy nimi obowiązków. Małżonkowie pozostający w separacji zobowiązani są więc do udzielania sobie wzajemnej pomocy i wsparcia. Ponadto sąd może zasądzić obowiązek alimentacyjny jednego z małżonków na rzecz drugiego małżonka pod warunkiem, iż ten nie został uznany winnym ustania pożycia.
Małżonkowie, którzy zdecydują się na separację, udają się do sądu okręgowego właściwego dla ich miejsca zamieszkania. Pozew o separację może złożyć zarówno jeden z małżonków, jak i oboje. Sąd bardzo indywidualnie rozpatruje wniosek. Każdy przypadek implikuje konieczność złożenia określonych dokumentów.
Względnie łatwo uzyskają separację bezdzietne pary, które złożyły w tym względzie zgodny wniosek. Po ustaleniu, czy rzeczywiście zachodzą przesłanki do separacji, sąd może wydać o niej postanowienie.
Jeśli separacji zażądała jedna ze stron, poza wnioskiem musi załączyć dokumenty udowadniające winę jednego małżonka. Jeśli para ma małoletnie dzieci, konieczne też będą dokumenty, które pozwolą określić wysokość alimentów.
Starając się o separację, warto skorzystać z usług prawnika, zwłaszcza gdy w grę wchodzi podział dużego majątku, prawa rodzicielskie, ustalenie wysokości alimentów, lub gdy małżonkowie decydują się na dalsze współużytkowanie mieszkania.
Separacja nie jest tak definitywna jak rozwód, dlatego stanowi najlepsze rozwiązanie dla par, które w swych relacjach zabrnęły w ślepy zaułek. W każdej chwili małżonkowie mogą poprosić sąd o zniesienie separacji. Z chwilą jej zniesienia ustają jej skutki.
Fot. Cottonbro/Pexels
