Doula – na czym polega jej wsparcie?

Kim jest doula? Czym się zajmuje? Jak wygląda jej wsparcie? Czym jej rola różni się od roli położnej? Na te pytanie odpowiadamy w poniższym artykule.

Pojęcie „douli” wywodzi się z antycznych czasów, kiedy w greckich domach doula funkcjonowała jako służąca. Obecnie słowo ma nieco inne znaczenie – doulę określić można jako towarzyszkę kobiety, która wspiera ją w czasie ciąży, porodu oraz w pierwszym okresie macierzyństwa. Współcześnie pojęcia tego po raz pierwszy użyła amerykańska antropolożka medyczna Dana Raphael w latach 60. ubiegłego wieku, określając doulę jako kobietę doświadczoną w swoim macierzyństwie, która wspiera młodą matkę w opiece nad noworodkiem.

Następnie termin ten rozprzestrzenili amerykańscy lekarze, John Kennell i Marshall Klaus, dodając do roli douli wsparcie podczas porodu. Prowadzone przez nich badania medyczne wskazywały bowiem, że obecność życzliwej, doświadczonej osoby podczas porodu znacznie poprawia jego przebieg i pozytywnie wpływa na doświadczenia rodzącej.

Kim jest doula?

Profesja ta funkcjonuje już od kilku dekad. Stowarzyszenia zrzeszające doule znajdziemy niemal we wszystkich krajach zachodnich i nie tylko. W 2015 roku doula została oficjalnie uznana w Polsce jako zawód. Według definicji tej profesji opisanej na stronie oficjalnego Stowarzyszenia Doula w Polsce doula to:

[…] wykształcona i doświadczona, również w swoim macierzyństwie kobieta, zapewniająca ciągłe niemedyczne – emocjonalne, informacyjne i fizyczne – wsparcie dla matki i rodziny na czas ciąży, porodu i po porodzie. [1]

Jej rola nie jest tożsama z rolą położnej – doula nie ingeruje w sferę medyczną w trakcie porodu. To osoba towarzysząca kobiecie lub kobiecie i bliskiej jej osobie przy porodzie, niezależnie od tego, czy jest on w pełni naturalny, czy ze wsparciem medycznym.

Na czym polega wsparcie douli?

Najistotniejsze elementy charakteryzujące wsparcie douli to empatia, dzielenie się swoim doświadczeniem i wiedzą, akceptacja oraz ciągłość – doula może towarzyszyć kobiecie od wybranego momentu ciąży przez poród oraz podczas pierwszych miesięcy po nim.

Cała uwaga douli skupia się na potrzebach kobiety, zarówno przed, po, jak i w trakcie porodu. Celem jej wsparcia jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa oraz komfortu psychicznego i fizycznego. Doula, dysponując własnym doświadczeniem i wiedzą, pomaga kobiecie odnaleźć się w jej aktualnych przeżyciach. 

W trakcie porodu doula może pomóc kobiecie z bólem, jest bowiem przeszkolona pod kątem niefarmakologicznych metod jego łagodzenia. Liczne badania medyczne potwierdzają pozytywny efekt stosowania tego rodzaju metod.

Poród z doulą może być lepszym doświadczeniem

Widoczne zalety obecności douli podczas porodu pokazują m.in. metaanalizy badań medycznych przeprowadzone przez organizację Cochrane, z których dowiadujemy się, że kobiety rodzące z doulą:

• rzadziej korzystały z farmakologicznych środków znieczulających, mimo że były one dostępne podczas porodu;
• miały krótsze porody, mniej więcej o około pół godziny;
• częściej rodziły siłami natury;
• rzadziej wykonywano u nich cesarskie cięcie;
• częściej rodziły dzieci w dobrym stanie (w skali Apgar);
• rzadziej używano kleszczy lub próżnociągu położniczego przy ich porodach;
• częściej oceniały swój poród jako pozytywne doświadczenie.

Zdjęcie główne: pexels.com/freestocks.org